Vraag naar flexibel werken daalt stevig

De Nederlandse flexibele arbeidsmarkt staat onder druk. In het eerste kwartaal van 2025 daalde het aantal opdrachten voor zzp’ers en flexwerkers met maar liefst 33% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Een ongekende afname die vragen oproept over de toekomst van zelfstandig werk.

Handhaving door overheid

Een belangrijke oorzaak van de daling ligt bij de verscherpte handhaving van de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties. Sinds begin dit jaar voert de Belastingdienst actiever controles uit op schijnzelfstandigheid. Vooral sectoren als onderwijs, zorg, bouw en platformdiensten liggen onder het vergrootglas. Hoewel er nog geen boetes worden opgelegd, leidt de toegenomen controle tot flinke terughoudendheid bij opdrachtgevers. Veel organisaties kiezen ervoor om minder zelfstandigen in te huren, opdrachten in te korten of zelfs helemaal te schrappen. Dit is voor de zzp'ers zelf een enorme tegenslag.

Impact op cruciale sectoren

De gevolgen zijn voelbaar in sectoren die sterk afhankelijk zijn van zzp’ers. In de zorg en het onderwijs bijvoorbeeld ontstaan knelpunten in de personeelsplanning. Juist daar waar flexibiliteit nodig is, neemt het aantal beschikbare zelfstandige krachten af. De gevolgen hiervan zijn niet alleen economisch, maar raken ook direct de kwaliteit en continuïteit van essentiële dienstverlening. Dit leidt tot pijnpunten binnen grote organisaties, aangezien ze nu nog meer personeel tekortkomen.

Nieuwe wetgeving op komst

Alsof dat nog niet genoeg onzekerheid met zich meebrengt, werkt de overheid aan een nieuwe wet: de verplichte arbeidsrelatie. Deze wet, die begin 2026 in werking moet treden, introduceert een rechtsvermoeden van werknemerschap voor werkenden met een laag uurtarief. Het doel is om schijnzelfstandigheid verder terug te dringen, maar de kans is groot dat dit de flexibiliteit op de arbeidsmarkt nog verder beperkt. Dit zal ervoor zorgen dat zzp'ers minder worden aangenomen.

Tijd voor duidelijkheid

De scherpe daling in opdrachten onderstreept de noodzaak voor heldere en werkbare regelgeving. Zolang de kaders vaag blijven, blijven zowel opdrachtgevers als zelfstandigen in onzekerheid. Wat nodig is, is een balans tussen bescherming van werkenden en behoud van flexibiliteit. Zonder die balans komt de hele arbeidsmarkt in gevaar.