Roosters en werktijden: wat kan je zelf plannen?

Wat heb je als werknemer in te brengen over de rooster en werkuren die je maakt? Van vakantieroosters tot vast vrije dagen, na het lezen van deze blog weet je wat er kan en mag.

Om gelijk maar met de deur in huis te vallen: als werknemer heb je zelf weinig te bepalen over de tijden wanneer jij werkt. De werkgever moet rekening houden met de arbeidstijdenwet, maar niet met jouw privésituatie.

De arbeidstijdenwet?

Wat houdt die arbeidstijdenwet dan in? Dat je bijvoorbeeld per dienst niet meer dan 12 uur mag werken en per week niet meer dan 60 uur. Met piekmomenten kun je meer uren maken. Als over een periode van 16 weken maar 48 uur per week gemiddeld gewerkt is.

Jouw eigen voorkeuren

In jouw CAO kunnen andere afspraken staan. Ook kun je je eigen voorkeuren natuurlijk bespreken en in jouw contract zetten. Als je bepaalde dagen of tijden niet wil of kan werken is het belangrijk dit aan te geven. Dit kan bijvoorbeeld tijdens de onderhandeling over je arbeidsvoorwaarden in je sollicitatieprocedure. Als je later dit wilt wijzigen kun je een gesprek aanvragen met je leidinggevende.

Heb je dan helemaal niks meer in te brengen?

Nee. Zodra je werk nadelig beïnvloed moet er actie komen. Als je veel stress ervaart omdat je op tijd thuis moet zijn om bijvoorbeeld zorg te verlenen, zal je in gesprek moeten gaan met je werkgever. Normaal moet je werkgever jou tegemoet komen als je legitieme wensen hebt. Hier tegenover staat dat je als werknemer wel moet zorgen dat jij je werk afmaakt. Jouw werk mag er niet onder lijden. Dit heeft te maken met goed werkgeverschap en goed werknemerschap.

Roosterwijzigingen

Wanneer je werkgever een nieuw rooster maakt of het huidige wijzigt moet dit in overleg. Minimaal 4 weken van te voren moet het nieuwe rooster bekend zijn. Ook moet er rekening gehouden worden met bijzondere persoonlijke belangen, zoals kinderen of zorgtaken.

Hoe zit dat met vaste vrije dagen?

Wanneer je vaste vrije dagen hebt, die niet zijn opgenomen in jouw contract, maar wel voor een langere tijd hebt gehad is het een verworven recht geworden.

Een verworven recht kan bijvoorbeeld ook de bedrijfsauto zijn die je ook privé mocht gebruiken. Dat verworven recht mag niet zomaar afgenomen worden. Het verworven recht is als het ware onderdeel geworden van je arbeidsovereenkomst. De werkgever kan hier niet zomaar van afwijken, ook al staat het recht nergens op papier.

Maar niet altijd is er sprake van een verworven recht. Wanneer je werkgever jouw laat weten dat het om een tijdelijke recht gaat, dan is het geen verworven recht! Stel, je werkt per week minder uren omdat je ook een studie doet naast jouw werk. Dan is dat een tijdelijk recht. Na die studie werk je weer het volle aantal uren, zoals de situatie was voordat je deze studie begon.

Doe als werknemer beroep op je verworven recht, wanneer je werkgever ineens eenzijdig de situatie verandert. Het zou vreemd zijn als je jarenlang eerst een vaste dag vrij had en dat dat recht ineens wordt teruggedraaid.

Zoals vaak gaat het om goed overleg om onduidelijkheden over roosters en werktijden te voorkomen.